Προβολή ταινίας + χαλαρό μπαρ στην πλατεία Κουλέ Καφέ στην Άνω Πόλη, από την Ανοιχτή Συνέλευση για την (επαν)οικειοποίηση των δημόσιων χώρων.
Το κείμενο της ανοιχτής συνέλευσης:
GENTRIFICATION
Ο κρατικά ενορχηστρωμένος εξευγενισμός (gentrification) διεισδύει όλο και πιο παρεμβατικά, με ταχύρρυθμες αλλαγές, ισοπεδώνοντας ολόκληρες γειτονιές ως αντικείμενα εκμετάλλευσης, περιοχές με κοινωνικά-πολιτικά 
χαρακτηριστικά και ένα πολιτισμικό παρελθόν, απ’ όπου εκδιώκονται τα πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα και όσοι/ες/α “παρεκκλίνουν”. Κατόπιν, τη θέση τους παίρνουν νεόπλουτοι ντόπιοι, -ευνοημένα από τον εργασιακό κανιβαλισμό- μεσοστρώματα και ξένοι επενδυτές(με μονοπωλιακό χαρακτήρα) εκμεταλλευόμενοι τις “υποβαθμισμένες” περιοχές φτιάχνοντας hostel, ξενοδοχεία, alternative μαγαζιά προσβάσιμα για τους επισκέπτες της πόλης αλλά όχι για τους ίδιους τους κατοίκους τους.
Από την άλλη, διάφοροι εκμεταλλευόμενοι την συνθήκη, εμφανίζονται όλο και συχνότερα με σκοπό την κερδοφορία και την εμπορευματική αξία των κατοικιών, ανεβάζοντας τα ενοίκια και μετατρέποντας σπίτια σε airbnb, με αποτέλεσμα να ξεσπιτωθούν κάτοικοι χαμηλών, κυρίως, στρωμάτων. Ενισχύεται έτσι, η τουριστική βιομηχανία καταπατώντας άμεσα την βασική ανάγκη στέγασης, καθιστώντας την προσβάσιμη για λίγους. Το εμπόρευμα της στέγασης ως βασικός ρυθμιστής της σύγχρονης αστικής συνθήκης, υπερτονίζεται από ένα μεγάλο φάσμα που εμπεριέχει από τον μικροεπενδυτή μέχρι τις μεγάλες επιχειρήσεις(ξενοδοχειακές μονάδες, κάτοχοι golden visa, real estate, εργολαβίες). Αυτός ο πόλος έχει το χώρο, τη νομοθεσία και το πολιτική διευκόλυνση να συγκροτείται και να λειτουργεί υπό τη χειρότερη μορφή ληστρικής επιδρομής απέναντι στο ευρύ κοινωνικό σύνολο με αποτέλεσμα τον εκτοπισμό ολόκληρων κοινωνικών συνόλων (πχ πλειστηριασμοί πρώτων κατοικιών) που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην αύξηση ενοικίων, στη διαχείριση των χρεών από funds και γενικότερα την επιθετική μορφή “αναπτυξης” μιας περιοχής που εκπληρώνει τις ανάγκες των λίγων μετατρέποντας ζωντανές περιοχές σε καταναλωτικά buffer zones. Το φαινόμενο των εξώσεων πρώτων κατοικιών σε χαμηλόμισθες οικογένειες και ηλικιωμένους έχει διογκωθεί και οι συνεχείς αναπλάσεις έχουν συγκεκριμένες επιδιώξεις.
Στην Άνω Πόλη παρατηρείται κυρίως μετά την διετή περίοδο του COVID, όχι μόνο η τάση για επενδύσεις στο estate, αλλά και η προσπάθεια να “καθαρίσουν” οι γειτονιές από όσες οικειοποιούνται τον απειροελάχιστο δημόσιο χώρο της γειτονιάς. Τον κόσμο δηλαδή που αντιλαμβάνεται το δημόσιο χώρο ως πεδίο κοινωνικοποίησης, ζύμωσης, οργάνωσης, αντίστασης. Ήδη πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος της γκρούπας του Αγγελούδη, είχε θέσει ότι, οι αναρχικοί της Άνω Πόλης είναι ένα από τα κυρίαρχα προβλήματα της περιοχής. Η δημοτική αρχή αρχικά, υπόσχεται σε μικροαστούς ότι θα “καθαρίσει” τις γειτονιές τους και έπειτα επικοινωνεί με την ΓΑΔΘ να ρωτήσει ποια ομάδα αργόσχολων ένστολων θα παρασιτήσει στην εκάστοτε γειτονιά. Το κάνει στην Άνω Πόλη, το κάνει σε πολλές πλατείες, το κάνει στην αυτοσχέδια λαϊκή της Ξηροκρήνης. Τα πανεπιστήμια είναι μια κατηγορία από μόνα τους, εκεί παρατηρούμε τους τελευταίους μήνες να υπάρχει ξεκάθαρο αστυνομικό δόγμα περιστολής της όποιας κινητικότητας, των εκδηλώσεων, των πολιτικών ελευθεριών, και συνολικά των κεκτημένων του αγώνα. Το κράτος θεωρεί ότι με το να χτυπάει το δημόσιο χώρο θα συρρικνώσει τις αντιστάσεις και θα δέχεται λιγότερη πίεση, ωστόσο υπερεκτιμάει τα αποτελέσματα της καταστολής της οποίας η ένταση, εκ του αποτελέσματος συσπειρώνει αντί να διασπά τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνικής βάσης. Αν θεωρούν οι διαχειριστές της κρατικής σήψης ότι δεκαετίες αγώνων εντός και εκτός του ΑΠΘ θα σβήσουν έτσι αναίμακτα, δεν αντιλαμβάνονται το βάθος της κρίσης τους.
ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ-ΜΠΑΤΣΟΚΡΑΤΙΑ
Τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε με αηδία και οργή την μόνιμη πλαισίωση των πολιτικών που αναφέρθηκαν προηγουμένως με ένα από τα εξέχοντα όπλα της δημοκρατίας: Toυς μπάτσους. Το δίπολο “ανάπτυξη”- καταστολή επανεμφανίζεται σε διαφορετικούς χώρους, με διαφορετικές προφάσεις και άλλες εντάσεις. Όπου διαισθάνονται τα κρατικά επιτελεία, η ΕΛΑΣ και οι τοπικές αυτοδιοικήσεις ότι θα υπάρξει αντίσταση στα επιχειρηματικά πλάνα και τις πολεοδομικές πολιτικές που πρόκειται να εφαρμοστούν, ανοίγουν την κάνουλα με τους κουμπουροφόρους. Σε ένα πράγμα μόνο συμφωνούμε με τους εξουσιαστές: ότι η φυσική τάση του υποκειμένου είναι η κοινωνικοποίηση και η συλλογική συνύπαρξη οπότε η ιδιώτευση και ο ατομικισμός είναι στάσεις που προφανώς και πρέπει να επιβληθούν από τα πάνω (έμμεσα ή άμεσα). Οι σταθμευμένοι μπάτσοι στις πλατείες, οι απόπειρες να ακυρωθούν εκδηλώσεις-συναυλίες-μπαρ οικονομικής ενίσχυσης καθώς και οι αναρίθμητοι έλεγχοι σε ανήλικους και μη, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της πόλης είναι απόπειρες πειθάρχησης που αν και εφόσον δεν απαντηθούν, αφήνουν προηγούμενα, εσωτερικεύονται και μένουνε στην μνήμη σαν όψεις μιας διαρκούς υποχώρησης. Η πρόσφατη στρατοπέδευση της ΕΛΑΣ στην πλατεία Καλλιθέας καθώς και η εξαγγελία του δήμου Θεσ/νίκης για νυχτερινές περιπολίες στους κήπους του Πασά, μας θυμίζουν την Ικτίνου, την Ναυαρίνου, την Ροτόντα, την Ρωμαϊκή αγορά, το ΑΠΘ. Η γελοία παρουσία της μισής ΓΑΔΘ επί ώρες στο Τσινάρι, για την αποτροπή εκδήλωσης σε κατάληψη της περιοχής δείχνει ξεκάθαρα το σκεπτικό και την στοχοποίηση, πίσω από τα “άρθρα” και τις λέξεις (οι οποίες στην εποχή μας τείνουν να είναι κενές περιεχομένου).
Όσον αφορά την μπατσοκρατία, θέλουμε να φωτίσουμε άλλες 2-3 πτυχές της. Το “ήρθαν οι μπάτσοι στην πλατεία” είναι διττό ζήτημα. Από την μία, είναι απαραίτητο να μην το συνηθίσουμε ποτέ και συνειδησιακά και μόνο να αντιδρούμε άμεσα χωρίς να αναθέτουμε την ευθύνη της ύπαρξης ένστολων ρουφιάνων στις ζωές μας, σε τρίτους. Από την άλλη, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και πρέπει ταυτόχρονα να συνειδητοποιούμε ότι η παρουσία τους είναι μια -καθόλου ασήμαντη- πτυχή ενός μεγαλύτερου, ευρύτερου, μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Όταν η καταστολή γίνεται εξαγγελία, ρουτίνα και σύστημα, οφείλουμε αρχικά να είμαστε σε θέση να την κατανοήσουμε, να μην εκπλησσόμαστε και να δεσμευόμαστε και εμείς μακροπρόθεσμα απέναντί της. Ειδάλλως, οι γειτονιές μας θα γίνουν όντως “μοντέρνες φυλακές”. Ένα άλλο ζήτημα που χρήζει αναφοράς είναι ότι ο εκτοπισμός μας από τις πλατείες και η επέλαση του καταναλωτισμού, είναι η χρυσή τομή μεταξύ της “προόδου” και της “συντήρησης” της πόλης μας. Είτε πρόκειται για ένα fund που εδρεύει σε άλλο γαλαξία, είτε για ένα ταπεινό κάτοχο airbnb, είτε για ένα αφεντικό της γειτονιάς, είτε για ένα ρατσιστή γείτονα που δεν αντέχει να μιλάνε φαρσί δίπλα από το παράθυρό του, όλοι καταλήγουνε να θέλουνε τους μπάτσους στην πλατεία. Όλοι επιδιώκουν επιμέρους συνεννοήσεις και συγκαταβάσεις ώστε να “ανατιμηθεί” η ζωούλα τους, μετατρέποντας τις γειτονιές σε νεκροταφεία συνειδήσεων που ευδοκιμούν και ανθίζουν οι ταμειακές μηχανές, η αστική ευγένεια, η καθαριότητα, Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΤΑΞΗ. Δεν είναι αισθητικό το ζήτημα, δεν είναι ζήτημα κουλτούρας, είναι πολιτική δημοσίου χώρου και χρηματιστήριο ελπίδας σε υπερχρεωμένους (υλικά και ηθικά). Είναι η ταξικήκαι ρατσιστική διάρθρωση των σύγχρονων πόλεων που κάνει τα ένστολα ζόμπι να φαίνονται αποδεκτά στην εκάστοτε γειτονιά.
ΟΙ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΜΑΣ
Η ‘Ανω Πόλη ιστορικά έχει υπάρξει σημείο αναφοράς ως προς τα διάφορα παραδείγματα αυτοοργάνωσης, τις πολιτικές καταλήψεις και τις καταλήψεις στέγης. Έχει υπάρξει γειτονιά διαχρονικής αντίστασης με ενεργές εστίες αγώνα, γειτονιά ζωντανή και ανοιχτή στη συλλογική μας συνύπαρξη. Οι καταλήψεις συνιστούν προταγματικά -αλλά και υλικά- απάντηση στον αλλοτρίωση, στον εκβιασμό του ενοικίου αλλά και την εξάρτηση από την αδιάλειπτη εργασία απλά και μόνο για μια σκεπή πάνω από τα κεφάλια μας. Τις γειτονιές μας τις φανταζόμαστε να σφίζουν από ζωή, να καλλιεργούν συνειδήσεις, να προτάσσουν μη ιεραρχικούς, μη θεσμικούς και μη καταναλωτικούς όρους. Με λίγα λόγια οι γειτονιές μας να είμαστε εμείς και όχι αυτές να αποτελούν άνευρες τουριστικές ατραξιόν και εικόνες για καρτ ποστάλ. Σε οποιαδήποτε απόπειρα εποικισμού της γειτονιάς(αυτής και άλλων), θα μας βρείτε απέναντι.
ΕΞΩ ΟΙ ΜΠΑΤΣΟΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΖΩΕΣ ΜΑΣ
ΑΝ ΔΕΝ ΑΝΤΙΣΤΑΘΟΥΜΕ Σ΄ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ, ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΜΑΣ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝΕ ΜΟΝΤΕΡΝΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ
ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΤΩΧΟΙ ΕΚΤΟΠΙΣΜΕΝΟΙ
