Πανό σε Καμάρα και Κάστρα σε αλληλεγγύη στη συλλογικότητα Contro il deserto στην Φλωρεντία
Η Contro il deserto είναι μια ανοιχτή συλλογικότητα που δρα στη Φλωρεντία. Μεταξύ άλλων καταλαμβάνει χώρους ενάντια στον εξευγενισμό και την τουριστικοποίηση της πόλης τους. Από τις 28 Οκτώβρη του ’23 στεγαζόταν σε ένα κατειλημμένο κτίριο στη λαϊκή γειτονιά Rifredi της Φλωρεντίας. Στις 4 Ιουλίου του ’24 οι μπάτσοι εκκένωσαν την κατάληψη. Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ, γιατί το Rifredi είναι μια γειτονιά με πολλά άδεια σπίτια, κι ως γνωστόν: η εποχή ανήκει στους πεισμωμένους.
Ως ελάχιστη ένδειξη αλληλεγγύης κρεμάσαμε δύο πανό σε Καμάρα & Κάστρα (Άνω Πόλη) και αποπειραθήκαμε να μεταφράσουμε το αυτοπαρουσιαστικό κείμενο της ομάδας, όπως και το κείμενο που έγραψαν με αφορμή την εκκένωση.
Αυτοπαρουσιαστικό:
«Μεγάλη έκταση άνυδρης, ακατοίκητης γης», αυτός είναι ο ορισμός της ερήμου. Είναι αυτονόητο ότι οποιοδήποτε βρεθεί εκεί θα είναι εντελώς μόνο, στερημένο από όσα χρειάζεται για να ζήσει. Μόνο για κάποιο που κοιτάζει χωρίς να βλέπει αυτός ο ορισμός δεν παίρνει το γκρι χρώμα των ολοένα και πιο smart πόλεών μας. Μόνο ένα βλέμμα θολωμένο από την εξάντληση, τις προθεσμίες και τα απεριτίφ μπερδεύει την όαση με την παραίσθηση. Ολόκληροι λαοί και ολόκληρα οικοσυστήματα αιμορραγούν για να μας κρατήσουν σε μια ζωή ανάμεσα σε χρωματιστή άμμο και πλαστικά δέντρα. Κι όμως λείπουν τα πάντα. Ο πλούτος ενός ανθρώπου είναι οι ανθρώπινες επαφές του, οι κοινωνικές του σχέσεις. Πόσο μπορούμε να ζήσουμε πιστεύοντας ότι είμαστε ευτυχισμένες αν οι σχέσεις μας διαμεσολαβούνται από μία οθόνη και η προφορική επικοινωνία περιορίζεται στο να ζητάμε βοήθεια από υπαλλήλους καταστημάτων και στο να βρίζουμε τουρίστες πριν τους ρίξουμε απ’ τα ηλεκτρικά πατίνια τους;
«Μια ακατοίκητη γη», γιατί όλοι είναι μόνοι, μονίμως σε ανταγωνισμό με άλλους μόνους. «Ένα ακατοίκητο έδαφος», γιατί δεν ευδοκιμούν ούτε όνειρα, ούτε προοπτικές.
Κι όμως η άμμος δεν τα έχει καλύψει όλα.
«Να μην εμφανίζεσαι εκεί που έχεις καθήκοντα, να απαρνείσαι την υποχρέωση», ένας από τους ορισμούς της λιποταξίας. Κάποια αποφάσισε να λιποτακτήσει από τον ρόλο της σε αυτό το δυστοπικό σενάριο, να ξεκινήσει από την αρχή για άλλη μια φορά. Και έτσι γεννιέται κάτι καινούριο. Κάτι που η ιστορία του ξεκινάει με την κλειδωμένη πόρτα ενός κοινοτικού καφενείου*, ενός ακόμα χώρου που έκλεισε ο δήμος ζητώντας τρελό ενοίκιο από αυτούς που το χρησιμοποιούσαν, αναγκάζοντάς τους να φύγουν. Και η έρημος επεκτείνεται. Τίποτα δεν πρέπει να ευδοκιμήσει. Όμως η άγρια ζωή βρίσκει τον δρόμο…
Η πόρτα ανοίγει ξανά, γίνεται κάλεσμα για μία βδομάδα εκδηλώσεων και συνάντησης στο ίδιο καφενείο που όμως τώρα είναι κατειλημμένο. Τρεις φανταστικές μέρες, πολλά γελαστά πρόσωπα της γειτονιάς. Και μετά εκκένωση. Περισσότερη άμμος. Αμπαρωνόμαστε στην κεραμοσκεπή** και κατεβαίνουμε μόνο όταν μία άλλη πόρτα ανοίξει: μία εγκαταλελειμμένη τράπεζα στο κέντρο της πόλης, ένας «καθεδρικός ναός» στη μέση της ερήμου καταλαμβάνεται. Για μία εβδομάδα ένας κήπος ανθίζει, αντιστρέφοντας βέβηλα τον συμβολισμό του καθεδρικού ναού μέσα στην έρημο. Εκατοντάδες άνθρωποι περνάνε. Κι άλλη εκκένωση. Αυτή τη φορά, την άμμο μεταφέρουν ένα ελικόπτερο και δεκάδες κλούβες. Η αλληγορία της ερήμου γίνεται πραγματικότητα: το άτομο που ανεβαίνει στη σκεπή για να αντισταθεί στερείται νερό και φαγητό. Στην έρημο δεν υπάρχει χώρος για ζωή. Έτσι άλλη μία πόρτα κλειδώνει και σιωπή πέφτει ξανά στο κέντρο της πόλης.
Όπως και να ’χει, δύο πράγματα είναι σίγουρα: το πρώτο είναι ότι κάποιοι σπόροι αντέχουν χρόνια στην έρημο περιμένοντας την βροχή. Το δεύτερο είναι ότι όσες έζησαν έστω και μια στιγμή σε κήπο δε θα επιστρέψουν ποτέ στη ζωή στην έρημο. Σήμερα ανοίξαμε άλλο έναν χώρο, στην οδό Incontri, για να τινάξουμε την άμμο μακριά, έναν χώρο για εκείνες που κοιτάζουν με απελπισία αλλά χωρίς να παραιτούνται την έρημο που έρχεται. Ελάτε να λιποτακτήσουμε.
* στο πρωτότυπο: circolo (= κύκλος), δημοτικοί χώροι που λειτουργούν ως καφενεία, μπαρ, εστιατόρια, στέκια γειτονιάς. Αρχικά αποτελούσαν χώρους συνάντησης κομμουνιστών και συνδικαλιστών. Πολεμήθηκαν από τους φασίστες κατά την άνοδό τους στην εξουσία. Μετά το πέρας του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου «επιστράφηκαν» στα χέρια του λαού. Οι χώροι αυτοί διαθέτουν τα προϊόντα τους σε χαμηλό αντίτιμο, ανάλογο της ταξικής θέσης των ανθρώπων που τους πλαισιώνουν. Τα τελευταία χρόνια το κράτος εργαλειοποιώντας την πανδημία και με πρόφαση την ακρίβεια αυξάνει αστρονομικά τα ενοίκια αναγκάζοντας πολλούς από αυτούς τους χώρους να κλείσουν. Αλλιώς λέγονται και case del popolo (=σπίτια του λαού).
** Στην Ιταλία συνηθίζεται στις εκκενώσεις τα συντρόφια να ανεβαίνουν στην κεραμοσκεπή του σπιτιού για να αντισταθούν, προσπαθώντας έτσι να δυσκολέψουν ή/και να ματαιώσουν την επιχείρηση. Η επικινδυνότητα της συνθήκης αποτρέπει τους μπάτσους να προσεγγίσουν, προσφέροντας ένα ιδιότυπο άσυλο στους καταληψίες για όσο χρόνο καταφέρουν να μείνουν στη σκεπή.
Κείμενο εκκένωσης:
Εκκενώθηκε η κατάληψη της οδού Incontri!
Ήδη σχεδόν ολοκληρώθηκε η επιχείρηση εκκένωσης που ξεκίνησε αυτό το πρωί. Άλλαξε ο δήμαρχος, αλλά όχι η καταστολή. Ένας χώρος τον οποίο η πόλη ήθελε και άρπαξε, με κουράγιο, εκκενώθηκε.
Όλα ξεκίνησαν καταλαμβάνοντας το circolo στην οδό Romito. Τρείς μέρες μετά την επιχείρηση της εκκένωσής του, μπήκαμε στην εγκαταλελειμμένη τράπεζα της οδού Gramsi, όσο ακόμη τα συντρόφια αντιστέκονταν από τη σκεπή του circolo. Άλλη μια εκκένωση, κι άλλο ένα μέτωπο αντίστασης στη σκεπή της τράπεζας. Έτσι φτάνουμε στο νέο σπίτι, στην οδό Incontri. Ένας νέος χώρος που ήδη πέρασαν εκατοντάδες άνθρωποι, όπου έλαβε χώρο το Inchiostri Ribelli (Art & Tattoo Circus), δείχνοντας αλληλεγγύη και ενισχύοντας οικονομικά συντρόφια από τη Βουδαπέστη μέχρι τη Γάζα.
Ο πόλεμος ενάντια σε όσες προσπαθούν να δώσουν νόημα σ’ αυτή την πόλη, σε όσα δεν παραδίνονται στην κοινωνική έρημο, που λέγεται Φλωρεντία, συνεχίζει χωρίς σταματημό. Αστυνομικές επιχειρήσεις τις οποίες κανείς δε θέλει: «δεν έχω λόγια», λέει μια κυρία περνώντας από τη συγκέντρωση αλληλεγγύης που πραγματοποιήθηκε κατόπιν της εκκένωσης. Πράγματι δεν υπάρχουν λόγια μπροστά σε μια ακόμη αδικία νομικά κατοχυρωμένη. Όπως πάντα όμως, θα βρίσκουμε τα λόγια, και με τα λόγια θα βρίσκουμε τους τρόπους για να εφεύρουμε νέες δράσεις.
Αλληλεγγύη στους καταληψίες της οδού Incontri, ούτε βήμα πίσω