ΑΝΑΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: clandestina
Από τις 5 έως τις 7 Ιουλίου 2024 πραγματοποιήθηκε στην Πρίστινα (Κόσοβο) το 16ο
Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου (BAB2024), με τη συμμετοχή 250 ατόμων από 29
χώρες, από τη Χιλή μέχρι το Αζερμπαϊτζάν. Στην έκθεση βιβλίου καθαυτή συμμετείχαν 32
συλλογικότητες και πρωτοβουλίες, ενώ στο πλαίσιο του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκαν 18
συζητήσεις και εκδηλώσεις. Το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων που
πραγματοποιήθηκαν βρίσκεται στον ακόλουθο σύνδεσμο (στα αγγλικά και αλβανικά):
https://bab2024.espivblogs.net/program/
Όπως αναφέρει και η κοινή ανακοίνωση που βγήκε μετά το τέλος του φεστιβάλ, «η
πραγματοποίηση μιας τέτοιας εκδήλωσης στην Πρίστινα έχει ιδιαίτερη σημασία. Από το
τέλος του πολέμου, το Κόσοβο παραμένει εγκλωβισμένο σε μια κατάσταση στα όρια της
σύρραξης, σε μια διαρκή ατμόσφαιρα έντασης μεταξύ των κρατών του Κοσόβου και της
Σερβίας. Οι άρχουσες τάξεις και στις δύο πλευρές κεφαλαιοποιούν αυτήν τη συνθήκη,
διασφαλίζοντας την ευημερία τους χάρη στη διαίρεση μεταξύ των κοινωνιών. Και μόνο το
γεγονός της συμμετοχής συντροφισσών/-ων από όλα τα Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένων
του Κοσόβου και της Σερβίας, που κατήγγειλαν μαζί τον εθνικισμό και τις πολιτικές των
κρατών, αποτελεί ισχυρή απόδειξη της συλλογικής μας δέσμευσης για αλληλεγγύη,
αντίσταση και συνεργασία πέρα από τα τεχνητά σύνορα και τις κρατικές πολιτικές που
επιδιώκουν να μας χωρίσουν».
Στο ίδιο πνεύμα, και ως συνέχεια των μακροχρόνιων αγώνων των αναρχικών των Βαλκανίων ενάντια στον μιλιταρισμό και τον πόλεμο, κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Βιβλίου προτάθηκε —και έγινε αποδεκτό με ενθουσιασμό— να βγει από τα Βαλκάνια ένα διεθνικό αντιπολεμικό κάλεσμα για διοργάνωση αντιμιλιταριστικών και αντιεθνικιστικών δράσεων κατά το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου. Το πλήρες κάλεσμα παρατίθεται στο
τέλος αυτού του κειμένου, ενώ το κοινό κείμενο των συμμετεχουσών/-όντων στο φεστιβάλ της Πρίστινα βρίσκεται στον ακόλουθο σύνδεσμο (για την ώρα σε αγγλικά, αλβανικά, ελληνικά, σλοβενικά, βουλγάρικα, μακεδόνικα, ουγγρικά, κούρδικα —κουρμαντζί και σοράνι—, ετοιμάζεται η μετάφραση σε ρουμάνικα και σερβοκροατικά, ενώ προστίθενται συνεχώς νέες μεταφράσεις): https://bab2024.espivblogs.
Διατυπώθηκε επίσης η πρόταση να πραγματοποιηθεί το επόμενο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου (του 2025) στη Θεσσαλονίκη.
Με τη σύμφωνη γνώμη της συνέλευσης,οι συλλογικότητες από τη Θεσσαλονίκη που ήταν
παρούσες στην Πρίστινα ζήτησαν χρονικό περιθώριο δέκα ημερών ώστε η πρόταση να
συζητηθεί μεταξύ των συλλογικοτήτων και των ατόμων που συμμετέχουν τα τελευταία
χρόνια στη διοργάνωση, προκειμένου να καταληχτεί αν υπάρχει η βούληση και το δυναμικό
για την πραγματοποίηση. Επιβεβαιώθηκε λοιπόν ότι το επόμενο φεστιβάλ πράγματι
θα γίνει στη Θεσσαλονίκη.
Το φεστιβάλ της Πρίστινα πραγματοποιήθηκε σε διάφορους χώρους της πόλης, με βασικό
χώρο το Termokiss, ένα αυτοδιαχειριζόμενο κοινωνικό κέντρο μέσα στην πόλη, με
βιβλιοθήκη, κουζίνα, λαχανόκηπο και οπωροφόρα δέντρα, χώρο για εκθέσεις, εκδηλώσεις,
παρουσιάσεις. Το κτήριο που στεγάζει το Termokiss είναι ένα βιομηχανικό κτήριο η
κατασκευή του οποίου δεν ολοκληρώθηκε και καταλήφθηκε από ομάδα ατόμων με
καλλιτεχνικές/οικολογικές/φεμινιστικές ανησυχίες (χωρίς σαφή πολιτικό προσδιορισμό),
που, μετά από πολλή δουλειά στο κτήριο, διαχειρίζεται συλλογικά τον χώρο.
Η έκθεση βιβλίου στεγάστηκε στο εσωτερικό του Termokiss, ενώ οι εκδηλώσεις και οι
συζητήσεις πραγματοποιούνταν κάτω από μια μεγάλη τέντα, στο πλάι του κτηρίου (εκτός
από τη συζήτηση για τα δίκτυα αλληλεγγύης στο πλευρό των αναρχικών κρατουμένων, που
πραγματοποιήθηκε στο πατάρι του Termokiss, καθώς έγινε παράλληλα με τη συζήτηση για
την έμφυλη καταπίεση και τον αγώνα ενάντια στην πατριαρχία). Στο Termokiss ετοιμαζόταν
και τις τρεις ημέρες βίγκαν φαγητό, ενώ στην αυλή υπήρχε επίσης κινητός φούρνος
συντρόφων/-ισσών από Ρουμανία που έψηνε ψωμί και πίτσες.
Πάγκος από τα Προσφυγικά.
αντιεθνικιστική μπροσούρα συντρόφων/-ισσών από το
Βελιγράδι που τυπώθηκε στα σερβοκροατικά,
αλβανικά και αγγλικά.
Κάποιες προβολές και συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν στον κοινωνικό χώρο Κομμούνα, ο
οποίος λειτουργεί από τις 30 Νοέμβρη 2022 στην «κινέζικη συνοικία», στο ιστορικό κέντρο
της Πρίστινα, κοντά στο παζάρι, το χαμάμ και τα παλιότερα τζαμιά της πόλης, που όμως
αποδείχτηκε πολύ μικρός χώρος σε σχέση με το πλήθος των συμμετεχόντων/-ουσών.
Το βράδυ του Σαββάτου έγινε λάιβ, χωρίς είσοδο, σε (νοικιασμένο) συναυλιακό χώρο, όπου
έπαιξαν ντόπιες μπάντες και dj. Το λάιβ έγινε στο υπόγειο του αθλητικού κέντρου μπάσκετ
Pallati i Rinisë dhe Sporteve, ένα κτήριο σοσιαλιστικού μοντερνισμού του 1977. Ήταν η
πρώτη κινηματική συναυλία στην Πρίστινα, που έφερε σε επαφή νέους ανθρώπους της πόλης
με το φεστιβάλ, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός των διεθνών συμμετεχουσών/-όντων προτίμησε
να περάσει το περισσότερο διάστημα της συναυλίας στον εξωτερικό χώρο, μεταξύ του
κλειστού γηπέδου μπάσκετ και του διπλανού σταδίου ποδοσφαίρου, συζητώντας χαλαρά και
σε πολύ συντροφικό κλίμα όσα είχαν μέχρι στιγμής ειπωθεί στις εκδηλώσεις, δημιουργώντας
νέες επαφές, ανταλλάσσοντας διευθύνσεις, πληροφορίες και ιδέες.
Στη συνέλευση που πραγματοποιήθηκε την επόμενη ημέρα, εκτός από τις αποφάσεις που
ήδη αναφέρθηκαν, τονίστηκε η πολύ καλή επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ της
συλλογικότητας του Termokiss, της οργανωτικής συνέλευσης του φεστιβάλ και των
συμμετεχουσών/-όντων, που συμμετείχαν ενεργά στις καθημερινές μικροδουλειές του
φεστιβάλ. Εκφράστηκε ικανοποίηση για την ισχυρή φεμινιστική και κουήρ παρουσία και για
το γεγονός ότι δεν υπήρξε το παραμικρό περιστατικό αντισυντροφικής συμπεριφοράς. Η
συνέλευση των συμμετεχουσών/-όντων τόνισε επίσης πόσο σημαντικό ήταν το γεγονός ότι η
οργανωτική συνέλευση της Πρίστινα πραγματοποίησε το διάστημα πριν από το φεστιβάλ
σχετικές παρουσιάσεις σε διάφορα σημεία των Βαλκανίων, μέχρι και σε πόλεις όπου δεν
υπάρχει ακόμα οργανωμένη αναρχική παρουσία, όπως π.χ. στην Ποντγκόριτσα του
Μαυροβουνίου. Γενικά, η επιτυχία του φεστιβάλ απέδειξε ότι και μια ολιγομελής
οργανωτική συνέλευση μπορεί να φέρει σε πέρας σύνθετα οργανωτικά καθήκοντα όταν
κινείται με σοβαρότητα και συντροφικότητα. Υπήρξαν επίσης προτάσεις για τα επόμενα
φεστιβάλ, όπως π.χ. να μη γίνονται παράλληλες εκδηλώσεις, να υπάρχουν περισσότερες
συνελεύσεις, να υπάρχει περισσότερος χώρος για καλλιτεχνικές δραστηριότητες, να υπάρχει
περισσότερος χρόνος για συζήτηση και συντομότερες εισηγήσεις κ.ά.
Τέλος, αποφασίστηκε να επιχειρηθεί εκ νέου η υλοποίηση της πρότασης για τετράμηνο
ιντερνετικό βαλκανικό ενημερωτικό δελτίο που είχε κατατεθεί στο φεστιβάλ της
Λιουμπλιάνα, αλλά είχαν υλοποιηθεί μόνο δύο τεύχη, και αυτά με περιορισμένη συμμετοχή.
Το 1ο δελτίο θα αφορά τους μήνες Ιούλιο με Οκτώβριο και την ευθύνη για τη συγκέντρωση
του υλικού και τη σελιδοποίηση ανέλαβαν οι συντρόφισσες/-οι/-α από τη Λιουμπλιάνα.
.>Ακολουθεί το αντιπολεμικό κάλεσμα ενάντια στον μιλιταρισμό και τον εθνικισμό:
Κάλεσμα για διεθνικές ημέρες δράσης κατά του μιλιταρισμού και του εθνικισμού από
τα Βαλκάνια (1-10 Οκτωβρίου 2024)
Η συνέλευση του Βαλκανικού Δικτύου Αλληλεγγύης που συγκεντρώθηκε στο Βαλκανικό
Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου (BAB2024) στην Πρίστινα του Κοσόβου καλεί σε «Διεθνικές
ημέρες δράσης κατά του μιλιταρισμού και του εθνικισμού» μεταξύ 1ης και 10ης Οκτωβρίου
2024. Καλούμε όλες/-ους/-α να οργανώσουν κατά τη διάρκεια αυτού του δεκαημέρου, στους
τόπους τους και με τους τρόπους τους, δράσεις ενάντια στις προϋποθέσεις του πολέμου: τον
εθνικισμό, τον μιλιταρισμό, την πατριαρχία και τις πολιτικές αποκλεισμού, μεταξύ άλλων.
Καλούμε σε δράσεις ενάντια στη βιομηχανία όπλων και στη μεταφορά στρατιωτικού υλικού,
σε δράσεις εναντίον όλων των εθνικών στρατιωτικών μηχανισμών, των πολυεθνικών
στρατιωτικών συνασπισμών και της αυξανόμενης στρατιωτικοποίησης των κοινωνιών μας.
Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, προτείνουμε να τονίσουμε την αλληλεγγύη μας στο
πλευρό όλων των λιποτακτών, των αρνητών πολέμου και των ολικών αρνητών στράτευσης.
Το κάλεσμα για αυτές τις ημέρες δράσης έχει τις ρίζες του στις μακροχρόνιες προσπάθειες
του αναρχικού κινήματος στα Βαλκάνια κατά του μιλιταρισμού και του πολέμου, οι οποίες
επαναβεβαιώθηκαν για άλλη μια φορά κατά τη διάρκεια της τελικής συνέλευσης στο
BAB2024 στην Πρίστινα, όπου τονίσαμε: Ο πόλεμος είναι εγγενές τμήμα του
καπιταλιστικού συστήματος. Είτε χαμηλής είτε υψηλής έντασης, ο πόλεμος αποτελεί ζωτικό
εργαλείο για την επέκταση του καπιταλισμού, καθώς ανοίγει νέες πηγές εκμετάλλευσης: γη,
θάλασσα, ορυκτά, όλα τα έμβια όντα ή η παραγωγή και πώληση όπλων ως κεφάλαιο. Δεν
πέφτουμε στην παγίδα να θεωρούμε τις συρράξεις διπολική αντιπαράθεση μεταξύ εθνών-
κρατών (αν και αναγνωρίζουμε τις επιμέρους ιδιαιτερότητες και τα πλαίσιο στο οποίο
συμβαίνουν), τις αντιμετωπίζουμε ωστόσο ως έναν πόλεμο του κεφαλαίου εναντίον των
κοινωνιών. Οι πόλεμοι στην Ουκρανία, στο Σουδάν, στη Συρία, στη Μιανμάρ, στην
υποσαχάρια Αφρική, οι πόλεμοι των καρτέλ στο Μεξικό, και άλλοι, έχουν όλοι τους ως
κοινό γνώρισμα την ίδια λογική της κυριαρχίας και επέκτασης του κεφαλαίου, η οποία
φέρνει μόνο θάνατο και καταστροφή.
Σε αυτά προσθέσαμε περισσότερα σχετικά με τις ιδιαιτερότητες της γεωγραφίας μας:
«Αναγνωρίζουμε ότι τα κράτη των Βαλκανίων δεν είναι απλοί θεατές του θεάματος του
πολέμου, αλλά αναπόσπαστο μέρος του πολέμου του ίδιου. Φιλοξενούν μεγάλες παγκόσμιες
στρατιωτικές βάσεις, προσφέρουν εκτάσεις για στρατιωτική εκπαίδευση και ασκήσεις,
παρέχουν υλικοτεχνική υποστήριξη και διαδρόμους για τη μεταφορά όπλων και
στρατευμάτων, συνεισφέρουν σε στρατιωτική τεχνογνωσία, παίζουν σημαντικό ρόλο σε
παγκόσμιες πολεμικές εκστρατείες, παράγουν και πουλάνε όπλα σε όλο τον κόσμο,
συμμετέχουν και επιτρέπουν δολοφονίες και γενοκτονίες. Ενώ ο ιδιωτικός και ο κρατικός
τομέας συνεργάζονται εντατικά προκειμένου ακόμα και οι μικρότερες βαλκανικές χώρες να
μετατραπούν σε περιοχές παραγωγής ή/και αγοράς όπλων, βλέπουμε να αυξάνεται η πίεση
στις τοπικές κοινωνίες να αποδεχτούν μια νέα, όλο και πιο στρατιωτικοποιημένη
πραγματικότητα υπό το πρόσχημα του φόβου και της αβεβαιότητας για το μέλλον.»
Ίσως το πιο αισχρό και προφανές παράδειγμα της λογικής του πολέμου, αυτή τη στιγμή,
μπροστά στα μάτια μας, είναι η γενοκτονία που συμβαίνει στη Γάζα και οι επιθέσεις στη
Δυτική Όχθη εναντίον του παλαιστινιακού λαού, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους και
ολόκληρη την περιοχή κατεστραμμένη, σε συνεχή μετάδοση στις οθόνες μας — όλα αυτά
υποστηριζόμενα από τις παγκόσμιες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και το στρατιωτικο-
βιομηχανικό σύμπλεγμα, αλλά και από τα βαλκανικά κράτη, που παρέχουν πολιτική και
στρατιωτική υποστήριξη. Ο γενοκτονικός πόλεμος στη Γάζα χρησιμεύει τόσο ως υπενθύμιση
της αποικιοκρατικής ικανότητας της Δύσης να διεξάγει πολέμους εξόντωσης, όσο και ως
εργαστήριο θανατοπολιτικής που επιδεικνύει τι θέλουν και τι μπορούν σήμερα οι κυρίαρχες
τάξεις να κάνουν σε ολόκληρους πληθυσμούς.
Στεκόμαστε αλληλέγγυες/-οι/-α στον παλαιστινιακό λαό και καλούμε σε αντίσταση σε κάθε
γωνιά των Βαλκανίων, για να διακόψουμε την πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη που
παρέχουν τα βαλκανικά κράτη στο κράτος του Ισραήλ. Αναγνωρίζουμε ότι ο εχθρός δεν
είναι μόνο ο ίδιος ο πόλεμος αλλά και τα κράτη και τα καπιταλιστικά συστήματα που τον
διαιωνίζουν και κερδοσκοπούν από αυτόν.
Για άλλη μια φορά τονίζουμε την επείγουσα αναγκαιότητα να οργανωθούν καμπάνιες κατά
της βιομηχανίας όπλων, εναντίον όλων όσων κερδοσκοπούν από τον πόλεμο,
συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρέχουν στη στρατιωτική μηχανή τρόφιμα, ενέργεια
και ό,τι άλλο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την αντίσταση ενάντια σε όλους και σε κάθε εθνικό
στρατιωτικό μηχανισμό και πολυεθνικό στρατιωτικό συνασπισμό. Πρέπει να συνεχίσουμε να
αγωνιζόμαστε ενάντια σε όλα τα έθνη-κράτη και όλες τις υπερεθνικές πολιτικές και
οικονομικές ενώσεις και μορφώματα που θέλουν να αρπάξουν τις ζωές μας, τις κοινωνίες
μας, τους φυσικούς πόρους και τα εδάφη στα οποία ζούμε, ενάντια στην προετοιμασία των
στρατών για πόλεμο κι ενάντια στην πολεμική βιομηχανία που τρέφεται από τον πλούτο που
παράγουμε, ενάντια στους ηγέτες που ισχυρίζονται ότι κυβερνούν στο όνομά μας ενώ
προστατεύουν μόνο το κεφάλαιο και τις άρχουσες τάξεις, ενάντια σε όλους όσους δρουν
υπέρ του πολέμου. Τονίζουμε επίσης την αναγκαιότητα της ενεργής μας παρουσίας τόσο σε
κάθε χώρο δημόσιου λόγου, όσο και στο εσωτερικό του αναρχικού και αντιεξουσιαστικού
κινήματος ειδικότερα.
Πάνω από τα τείχη του εθνικισμού και του πολέμου!
Κανένα σύνορο δεν μας χωρίζει, κανένα έθνος δεν μας ενώνει!
Να σταματήσουμε τις γενοκτονίες στη Γάζα και παντού!
Αλληλεγγύη σε όλους τους λιποτάκτες!
#balkananarchistsagainstthewar
Υπογράφεται από το αναρχικό βαλκανικό δίκτυο αλληλεγγύης που συγκεντρώθηκε στην
Πρίστινα κατά τη διάρκεια του βαλκανικού αναρχικού φεστιβάλ βιβλίου,
7 Ιουλίου 2024
