«Μιλιταρισμός: Η γέφυρα προς τον Πόλεμο»

Αφίσα της εκδήλωσης στις 30/4 της νέας οργάνωσης «Αρνήθηκα»


Αναλύτικη παρουσίαση της πολύ σημαντικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 Απρίλη στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο Respiro, στη Θεσσαλονίκη, με συμμετοχή μελών της ισραηλινής αντιμιλιταριστικής οργάνωσης για την άρνηση στράτευσης «New Profile» και του ελληνικού Συνδέσμου Αντιρρησιών Συνείδησης.

Όπως τόνισε η Αντιεξουσιαστική Κίνηση Θεσσαλονίκης στην εισαγωγή της εκδήλωσης, σκοπός της ήταν να «δοθεί χώρος σε ανθρώπους που αγωνίζονται από τα κάτω και με κάθε τρόπο ενάντια στην εδραίωση του μιλιταρισμού και κατ’ επέκταση του εθνικισμού που οδηγεί στον πόλεμο ως αναγκαίο μέσο καταπολέμησης κάποιου φανταστικού εχθρού, τόσο στο Ισραήλ όσο και στον ελλαδικό χώρο (…) να ξετυλιχτεί το κουβάρι του αντιμιλιταρισμού σε διεθνές επίπεδο, και αφετέρου να αναδειχθεί ο ρόλος των κινημάτων από τα κάτω και της κοινωνικής αντίστασης, λαμβάνοντας ως δεδομένο πως είναι από τους μόνους τρόπους για να νιώσει ο μηχανισμός και η ρητορική του Κράτους τριγμούς. Ιδιαίτερα μέσα σε μία συνθήκη πολέμου, όπου μετράμε χιλιάδες νεκρούς/ές στην Παλαιστίνη και με κάθε διαφορετική άποψη εντός του έθνους-κράτους να εξαλείφεται σε όσα επιτάσσει η εθνική ενότητα και η πολεμική μηχανή. Αυτές τις φωνές θέλουμε να αναδείξουμε και να ανοίξουμε έναν διάλογο μαζί τους.»

Πρώτα μίλησε η Ντ., αρνήτρια στράτευσης και μέλος της οργάνωσης «New Profile» <https://newprofile.org>. Αρχικά παρουσίασε τις δραστηριότητες της οργάνωσης στην οποία συμμετέχει, οι οποία παρεμβαίνει δρώντας γύρω από τέσσερις άξονες:
α) Το Συμβουλευτικό Δίκτυο της New Profile υποστηρίζει κάθε άτομο που επιλέγει να αποφύγει ή να διακόψει τη στρατιωτική θητεία, παρέχοντάς του συμβουλευτική υποστήριξη, ενημέρωση και νομική βοήθεια. Οι συντονιστές/τριες, οι νομικοί και οι δεκάδες εθελόντριες κι εθελοντές υποστηρίζουν έως και 1.000 άτομα ετησίως, ενώ πολύ περισσότερες/οι αξιοποιούν τις σχετικές πληροφορίες που αναρτώνται στο διαδίκτυο.
β) Μέσω προγραμμάτων παρέμβασης που απευθύνονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η New Profile προσπαθεί να κλονίσει τον μιλιταρισμό μεταξύ των μαθητ(ρι)ών και των εκπαιδευτικών.
γ) Η New Profile συγκεντρώνει και δημοσιοποιεί στοιχεία σχετικά με την ισραηλινή πολεμική βιομηχανία, τον “hi-tech”/Α.Ι. τομέα της, τις τεχνολογίες επιτήρησης-παρακολούθησης και τις εξαγωγές προς το εξωτερικό, συχνά προς δικτατορικά καθεστώτα.
δ) Τέλος, συγκεντρώνει και δημοσιοποιεί στοιχεία σχετικά με τη διασύνδεση κράτους-στρατού και πανεπιστημιακής έρευνας.

Ο λόγος για τον οποίο η απεύθυνση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί ξεχωριστό τομέα δράσης είναι ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στο Ισραήλ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον μιλιταρισμό και τον προωθεί ήδη από το νηπιαγωγείο. Όταν τα παιδιά γίνονται 16 ετών, αρχίζουν οι επισκέψεις του στρατού στις σχολικές αίθουσες, με σκοπό τον «σωστό στρατιωτικό προσανατολισμό», ο οποίες συνδυάζεται με ευρείες καμπάνιες στα σόσιαλ, όπου η στρατιωτική θητεία παρουσιάζεται όχι μόνον ως κοινωνικά αναπόδραστη, αλλά και ως «ελκυστική», «ενδιαφέρουσα», «το καλύτερο που θα μπορούσε να συμβεί» σε έναν ή μία 18χρονη (η θητεία είναι υποχρεωτική σε αυτήν την ηλικία, τρία χρόνια για τα αγόρια και δύο για τα κορίτσια). Στις επισκέψεις τους στα σχολεία οι στρατιώτες παροτρύνουν τη νεολαία να αγωνιστεί για να καταφέρει να ενταχθεί στην ελίτ «μονάδα 8200», το τεχνοστρατιωτικό σώμα κυβερνοπολέμου, με τεχνολογία αιχμής, πρωτοπόρο σε παγκόσμιο επίπεδο, θητεία που εγγυάται στη συνέχει μια επιτυχή επαγγελματική σταδιοδρομία (όπως είπε η Ντ., καθοριστικός παράγοντας για αυτήν την πρωτιά, είναι φυσικά το γεγονός ότι έχουν την ευχέρεια να «τελειοποιούνται» καθώς διαρκώς «δοκιμάζονται» σε ζωντανούς στόχους…). Σε κάθε περίπτωση, όποια παιδιά δεν ενταχθούν στην «8200» πρέπει και πάλι να είναι ευτυχισμένα, σε όποιο στρατιωτικό πόστο και αν τοποθετηθούν, καθώς έτσι εκπληρώνουν τον φυσικό τους προορισμό και το κοινωνικό καθήκον.

Ο στρατός είναι υπεράνω κριτικής και ό,τι κάνει είναι σωστό. Παρουσιάζεται ως ένα μη χρωματισμένο πολιτικά, αναπόσπαστο και ανώτερο τμήμα της κοινωνικής ζωής, ενώ στην πραγματικότητα παίζει σαφή πολιτικό ρόλο και μάλιστα με ιδεολογία πιο ακροδεξιά ακόμα και από εκείνη της σημερινής κυβέρνησης Νετανιάχου. Καμία πράξη του στρατού δεν επιδέχεται κριτικής, ούτε καν η πολύ διαδεδομένη πρακτική της «επί τόπου εκδίκασης κι εκτέλεσης της ποινής» εναντίον όποιοδήποτε ατόμου (Παλαιστινίων στο συντριπτικό ποσοστό) φαίνεται «ύποπτο», με πρόσφατο περιστατικό την εν ψυχρώ εκτέλεση ενός νεαρού με ψυχολογικά προβλήματα που είχε βγει βόλτα συνοδευόμενος από την αδελφή του και εκτελέστηκε στη μέση του δρόμου από ισραηλινούς στρατιώτες επειδή τους «φάνηκε ύποπτος».

Ωστόσο, μεγάλος αριθμός από όσες και όσους υπηρετούν, επιστρέφουν από τη θητεία τους με ψυχολογικά τραύματα, λόγω των εγκλημάτων που καλούνται να πραγματοποιήσουν, ενώ σημαντικό ποσοστό εγκαταλείπει τον στρατό στη μέση της θητείας. Λόγω αυτού, υπάρχει μεγάλος αριθμός που επιλέγει να αποφύγει τη στράτευση.
Στη δημοσιότητα εμφανίζονται, στιγματισμένες/οι ως προδότριες και προδότες, όσες και όσοι επιλέγουν την άρνηση στράτευσης με σαφή και δημόσιο πολιτικό λόγο, αλλά υπάρχει μεγάλος αριθμός που επικαλείται λόγους σωματικής ή ψυχικής υγείας, οικογενειακά προβλήματα ή θρησκευτικές πεποιθήσεις προκειμένου να αποφύγει τη στράτευση. Το γεγονός αυτό συγκαλύπτεται, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του ίδιου του στρατού, διαχρονικά έως και το 50% όσων καλούνται να υπηρετήσουν, τελικά το αποφεύγουν. Αυτό όμως δεν είναι ορατό κοινωνικά, γιατί η μεγάλη πλειονότητα όσων επιλέγουν αυτόν δρόμο φοβούνται τον κοινωνικό στιγματισμό, οπότε όχι μόνο δεν εμπλέκονται σε αντιμιλιταριστικές δραστηριότητες, αλλά προσπαθούν να αποκρύψουν με κάθε τρόπο το γεγονός ότι δεν υπηρέτησαν. Όσο για τους βετεράνους με ψυχικά τραύματα, υπάρχει η οργάνωση «Σπάζοντας τη σιωπή» (Breaking the Silence – https://www.breakingthesilence.org.il/ ) η οποία προσπαθεί να λειτουργήσει θεραπευτικά για τα άτομα που μοιράζονται τα προσωπικά τους βιώματα, ενώ ταυτόχρονα η δημοσιοποίηση αυτών των ιστοριών επιχειρεί να αναδείξει το πραγματικό πρόσωπο του στρατού.

Να σημειωθεί ότι μετά από μια μικρή εισαγωγή, η Ντ. μιλούσε απαντώντας σε ερωτήσεις των παρισταμένων — όσα έχουν μεταφερθεί μέχρις εδώ είναι μια περίληψη όσων είπε στην εισαγωγική της ομιλία και όσων είπε απαντώντας σε ερωτήσεις. Κάποια στιγμή, καθώς οι ερωτήσεις ήταν ασταμάτητες, αποφασίστηκε να γίνει μία παύση, για να υπάρξει χρόνος να τοποθετηθεί και ο Γιάννης Γκλαρνέτατζης, από τον Σύνδεσμο Αντιρρησιών Συνείδησης, ο οποίος, ως πεπειραμένος ομιλητής, προσφέρθηκε να μιλήσει πολύ συνοπτικά, ώστε στη συνέχει να συνεχιστούν οι ερωτήσεις προς την Ντ.
Όπως τόνισε ο Γ., ο μιλιταρισμός στην Ελλάδα είναι επίσης πολύ ισχυρός, αν και με πιο παραδοσιακή έκφανση («πάνε στο στρατό να γίνει άντρας»). Μάλιστα μετά την κατάρρευση παραδοσιακών θεσμών όπως τα κόμματα, τα συνδικάτα, τα ΜΜΕ, η δικαιοσύνη κ.λπ. από την κρίση του 2010 και μετά, ο στρατός αναδεικνύεται στον αποδεκτό από την ελληνική κοινωνία θεσμό.

Τονίστηκαν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όσοι επιλέγουν εναλλακτική θητεία για μη θρησκευτικούς λόγους και τα αλλεπάλληλα πρόστιμα των 6.000 ευρώ, με τα οποία τιμωρούνται οι ολικοί αρνητές στράτευσης. Αναφέρθηκε η διαρκής στρατιωτικοποίηση: ο ρόλος του στρατού στην κρατική διαχείριση της Covid, το σφαγείο του Έβρου τον Φλεβάρη του 2020 και οι δολοφονιές μεταναστ(ρι)ών από τα πυρά στρατιωτών, παράλληλα με την ανάπτυξη παραστρατιωτικών και φασιστών, ενώ τονίστηκε η ολοένη και μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας, η οποία παρουσιάζεται ως η μόνη λύση σε όλα τα κοινωνικά ζητήματα. Σε διεθνές επίπεδο, ο πόλεμος μετατρέπεται σε κανονικότητα, καθώς η διαφορά των σημερινών πολέμων δεν είναι η φονικότητα ή οι αισχρές δικαιολογήσεις τους, αλλά η πρωτόγνωρα μεγάλη τους διάρκεια (πάνω από δύο χρόνια ο πόλεμος στην Ουκρανία, πάνω από έξι μήνες η στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα). Καθώς ο πόλεμος κανονικοποιείται ως κομμάτι της καθημερινότητας, πλέον η γνωστή απειλή ενός ελληνοτουρκικού πολέμου παίρνει νέα χαρακτηριστικά, καθώς αρχίζει να αντιμετωπίζεται ως μια πιθανή εξέλιξη, η οποία εξετάζεται υπό το πρίσμα της σχέσης κέρδους/ζημίας.

Αναφέρθηκε η βούληση της Διεθνούς των Αντιρρησιών Συνείδησης (War Resisters’ International), μέλη της οποίας είναι τόσο η New Profile όσο και ο Σύνδεσμος Αντιρρησιών Συνείδησης, να υπερασπιστεί τους λιποτάκτες από τον πόλεμο στην Ουκρανία που καταφεύγουν στην Ευρώπη, καθώς η ουκρανική κυβέρνηση ζητά από ευρωπαϊκές χώρες την έκδοση όσων έφυγαν από την Ουκρανία για να αποφύγουν τη στράτευση. Ούτε όμως όσοι έφυγαν για τον ίδιο λόγο από τη Ρωσία είναι καλοδεχούμενοι στην ΕΕ (ενώ λογικά θα αναμενόταν το αντίθετο): δεν τους επιτρέπεται να περάσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα και αν το καταφέρουν, δεν τους δίνεται άσυλο.
Τέλος, τονίστηκε η ανάγκη για ένα πλατύ, συμπεριληπτικό αντιμιλιταριστικό κίνημα, πρώτο βήμα για το οποίο είναι η καλλιέργεια και διάδοση της αντιμιλιταριστικής νοοτροπίας.

Σε αυτό το σημείο ξανάρχισαν οι ερωτήσεις προς την Ντ., από τις οποίες αναδείχθηκαν και άλλα σημαντικά σημεία για την κατάσταση στο Ισράηλ και την Παλαιστίνη.
Ως απάντηση στην ερώτηση αν η αιτία για το γεγονός πως το Ισραηλινό κράτος δεν καταστέλλει οργανώσεις όπως αυτή της Ντ. είναι ότι έχουν πολύ μικρή εμβέλεια ή είναι μια απόπειρα της κυβέρνησης να διατηρεί το δημοκρατικό προσωπείο, η απάντηση είναι ότι υπάρχει αφενός έμμεση καταστολή, με τη μορφή του μπλοκαρίσματων εμβασμάτων οικονομικής ενίσχυσης αλληλέγγυων από το εξωτερικό, στα οποία στηρίζονται τόσο οι αντιμιλιταριστικές όσο και παλαιστινιακές οργανώσεις, ενώ έχει υπάρξει και άμεση καταστολή, όπως π.χ. σε μια πρόσφατη κινητοποίηση αφαιρέθηκαν όλα τα πανό και τα πλακάτ που περιείχαν τη φράση «σφαγή στη Γάζα» παράλληλα με την προσαγωγή όσων τα κρατούσαν. Βέβαια στη συνέχεια οι διαδηλωτές/τριές προσέφυγαν νομικά και δικαιώθηκαν, αφού η κυβέρνηση δεν έχει πρόβλημα να εφαρμόζει την αστική νομιμότητα, καθώς η ισχυρότερη καταστολή δεν προέρχεται από την αστυνομία ή τους νόμους, αλλά από την κοινωνική περιθωριοποίηση και τον στιγματισμό όσων καταφέρονται κατά του στρατού.
Ειδικά μετά τα γεγονότα της 7 Οκτώβρη και τις ωμότητες που διαπράχθηκαν κατά την επίθεση της Χαμάς, το σύνθημα που κυριαρχεί παντού είναι το «Μαζί θα νικήσουμε», χωρίς να συζητιέται τι σημαίνει ούτε το «μαζί» ούτε η «νίκη».

Αποσαφηνίστηκε ότι οι αντιμιλιταριστικές οργανώσεις του ριζοσπαστικού χώρου είναι κάποιες  δεκάδες, με δεκάδες μέλη η καθεμία, που δρουν σχεδόν αποκλειστικά σε Ιεροσόλυμα, Τελ-Αβίβ, Χάιφα και στον νότο του Ισραήλ, σε περιοχές με πληθυσμό Αράβων- Βεδουίνων. Αν συμπεριληφθεί και η εναντίωση στην πολιτική Νετανιάχου από το κέντρο ως την αριστερά, μιλάμε για δεκαδες χιλιάδες άτομα, που όμως δεν διαδηλώνουν με αιτήματα αντιμιλιταριστικά, αλλά αντικυβερνητικά και σε σχέση με τις/τους ομήρους.

Αναφέρθηκε ότι εδώ και πολλά χρόνια η πολιτική του Ισραήλ ήταν η άγρια καταστολή οποιασδήποτε κοινωνικής ή ειρηνικής αντίστασης στην κατοχή, ενώ ταυτόχρονα συμπεριφερόταν με τη λογική ότι το Ισραήλ και η Χαμάς δεν είναι φυσικά φίλοι, αλλά έχουν κοινά συμφέροντα. Στόχος του Ισραήλ ήταν να ελέγχει τη Δυτική Όχθη μέσω της Παλαιστινιακής Αρχής, ενώ στη Γάζα να μην υπάρχει δυνατότητα άλλης μορφής αντίστασης πέρα από τη Χαμάς. Τους περιοδικούς βομβαρδισμούς των τελευταίων ετών διαδέχονταν περίοδοι  χρηματοδοτήσεων, τόσο από το Ισραήλ όσο και από Κατάρ και Σαουδική Αραβία. Όπως επισημάνθηκε από το κοινό και συμφώνησε η Ντ., τα γεγονότα της 7 Οκτώβρη από τη Χαμάς ήταν για το Ισραήλ ό,τι η 11 Σεπτέμβρη για τις ΗΠΑ από τους παλιούς συμμάχους Ταλιμπάν / Μπιν Λάντεν.

Σε αντίθεση με τη Δυτική Όχθη, όπου οι ισραηλινές ριζοσπαστικές οργανώσεις είχαν επαφή με την αντίσταση και συμμετείχαν σε δράσεις, στη Γάζα, η οποία ήταν περίκλειστη και απροσπέλαστη, δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου επαφές (εκτός από κάποιες γυναικείες οργανώσεις), με ευθύνη τόσο του Ισραήλ όσο και της Χαμάς. Μετά τις 7 Οκτώβρη, οι επαφές είναι πρακτικά αδύνατες.

Σε αυτό το σημείο έγινε από συμμετέχοντα η παρατήρηση ότι στον ελλαδικό χώρο μεγάλα τμήματα της Αριστεράς αποδέχονται τη Χαμάς ως τμήμα της παλιστινιακής αντίστασης, κάτι όχι περίεργο, γιατί ουδέποτε υπήρξε κριτική στον μιλιταρισμό όσων εναντιώνονται στους κυρίαρχους. Μάλιστα στο παρελθόν, τα αντιαποικιοκρατικά κινήματα στην πλειονότητά τους υιοθέτησαν τον μιλιταρισμό των αντιπάλων τους, με αποτελέσματα που φάνηκαν στις περιπτώσεις που τα κινήματα αυτά ανήλθαν στην εξουσία. «Μόνη εξαίρεση ήταν οι Ζαπατίστας και γι’ αυτό τους στηρίζαμε και τους στηρίζουμε τόσα χρόνια». κατέληξε η παρέμβση-σχόλιο, ενώ η Ντ. πρόσθεσε και τη Ροζάβα.

Ας κλείσουμε την παρουσίαση με την ενημέρωση για την ύπαρξη ενός νέου κινήματος/οργάνωσης, η οποία, υπό το όνομα «Αρνήθηκα» <https://www.siravti.org/> , αποτελείται από βετεράνους παλιότερων πολέμων, οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν αντιμιλιταριστές και τώρα κινητοποιούνται έναντα στη σφαγή στη Γάζα.
Μάλιστα την ερχόμενη Τρίτη 30 Απρίλη θα πραγματοποιήσουν ανοιχτή αντιμιλιταριστική εκδήλωση στο Τελ-Αβίβ, σε συνεργασία με τη New Profile και με το «Δίκτυο Μεσαρβότ», οργάνωση νέων αρνητών στράτευσης <https://www.facebook.com/mesarvot/>.
Όπως είπε η Ντ., ήδη δέχονται απειλές από πολλές πλευρές, αλλά δεν πτοούνται.

Στη συνέχεια η αφίσα και το κάλεσμα της εκδήλωσης. Οι καρδιές μας, μαζί τους!
(Η εκδήλωση στο Facebook: https://www.facebook.com/events/629736629352398/ )
«Ποια είναι η σύνδεση του σημερινού πολέμου με την ισραηλινή κουλτούρα μιλιταρισμού και τη μακροχρόνια στρατιωτική επιβολή του Ισραήλ πάνω στον παλαιστινιακό λαό; Πού βρίσκονταν τα όρια της υπακοής στο παρελθόν και πού έχουν μετακινηθεί σήμερα; Πότε και υπό ποιες συνθήκες θα περιοριστούν, ίσως ακόμη και σταματήσουν, τα άγρα εγκλήματα που διαπράττονται στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη; Τι είναι η άρνηση στράτευσης και ποιες είναι οι διάφορες μορφές της;

Εκπρόσωποι από διάφορες οργανώσεις άρνησης στράτευσης θα συγκεντρωθούν για να μιλήσουν για τις κινητοποιήσεις, την αντίσταση και τη δημιουργία αναχωμάτων στην άνευ προηγουμένου στην ιστορία της ισραηλινής κοινωνίας ηθική καταβαράθρωση».
Ν.Ν.
Μοιραστείτε το άρθρο